دستگاههای دیجیتالی امروزی برای ذخیرهی اطلاعات از قطعهای به نام کارت حافظه (Memory Card) استفاده میکنند. این کارتها در موبایل، تبلت، لپتاپ، دوربین عکاسی و پخش کنندههای موسیقی استفاده میشوند و متاسفانه یا خوشبختانه تنوع بسیار زیادی دارند. برای هر شخص با هر سطحی از نیاز، کارت حافظهی خاصی وجود دارد و لزوما نمیتوان یک کارت را به چند نفر پیشنهاد داد. مثلا برای کسی که میخواهد با دوربین عکاسی به صورت پیاپی عکس بگیرد یا شخص دیگری که دوست دارد با رزولوشن ۴K فیلمبرداری کند، به حافظههای سریع نیاز است. اما نیاز کاربران عادی به سادگی با حافظههای معمولی هم برطرف میشود. در این پست نیکتال مختصری در خصوص خرید کارت حافظه صحبت می کنیم.
کارتهای حافظه حالا دیگر حسابی پیشرفته شده و دنیای بزرگی پیدا کردهاند. همزمان با پیشرفت فناوری این کارتها، اصطلاحات خاصی هم به دنیای آنها راه پیدا کرده و برای هر کدام، استفادهی خاصی مشخص شده است. از آنجا که ممکن است سروکله زدن با این اصطلاحات و جستجو برای پیدا کردن معنای هر کدام برای شما دشوار باشد و خدای ناکرده در مواجهه با حجم زیادی کارت حافظه به صورت یکجا گیج و سردرگم شوید، تصمیم گرفتیم راهنمای خریدی تدارک ببینیم و در آن، شما را با دنیای کارتهای حافظه بیشتر آشنا کنیم. در خرید کارت حافظه شاید نتوان متوجه کیفیت واقعی حافظههای NAND به کار رفته در محصول شد اما به هر صورت میتوان با توجه به مشخصات، کارت حافظهی مناسب برای استفاده در وسایل مختلف را انتخاب کرد.
به انواع کارت حافظه Micro SD و کارایی متفاوت آن ها توجه کنید!
قبل از اقدام برای خرید کارت حافظه یا همان مموری کارت باید واضح و شفاف بدانید که قرار است از این کارت حافظه کجا استفاده کنید. از آنجایی که کارت حافظه مدل های متفاوتی دارد، ممکن است انتخاب شما اصلا مناسبتان نباشد حتی با اینکه پول زیادی بابتش پرداخت کرده اید. بنابرین به تمام تفاوت ها توجه کنید.
کارت حافظه میکرو از نظر سرعت به سه دسته اصلی تقسیم می شود:
1-کارت حافظه microSD:
در این دسته، کارت حافظه های نسل اول وجود دارد که فقط تا 2 گیگابایت اطلاعات را ذخیره می کند. برخی از این کارت حافظه ها امکان ذخیره اطلاعات تا 4 گیگابایت را هم فراهم می کنند.
2-کارت حافظه microSDHC:
سری دوم مموری رم ها را کارت حافظه microSDHC تشکیل می دهد. این سری از کارت حافظه ها به عنوان متداول ترین نوع کارت حافظه مورد استفاده کاربران قرار می گیرد.
3-کارت حافظه microSDXC:
میکرو اس دی ایکس سی که سومین سری کارت های حافظه هستند، در حال حاضر امکان ذخیره اطلاعات تا 2 ترابایت را دارند.
بعد از “حجم” باید به کلاس کارت اس دی توجه داشته باشید. همانطور که تاکید کردیم، بهتر است بدانید که چه استفاده ای از کارت اس دی دارید چون در این صورت می توانید بهتر تصمیم بگیرید و یک انتخاب درست داشته باشید.
در مقاله کارت حافظه SDHC و SDXC این دو نوع مموری کارت را به تفصیل بررسی و مقایسه کرده ایم.
ظرفیت کارت حافظه
کارتهای حافظه معمولا در ظرفیتهای مشخصی تولید میشوند و شما باید نزدیکترین ظرفیت به نیاز خود را انتخاب کنید. اولا اینکه به غیر از حافظهی یک گیگابایتی، تمام ظرفیتها زوج هستند و مثلا نمیتوانید یک کارت حافظهی ۳۵ گیگابایتی پیدا کنید. دوما اینکه به غیر از ظرفیت جدید ۲۰۰ گیگابایتی، تمام ظرفیتها توانی از عدد ۲ هستند. در خط زیر ، تمام ظرفیتهای موجود در دنیای کارتهای حافظه را برایتان لیست کردهایم: از میان تمام این ظرفیتها، ۱۶ گیگابایت، ۳۲ گیگابایت و ۶۴ گیگابایت پرفروشترین و پرطرفدارترین کارتهای حافظه هستند؛ چرا که هم قیمت قابل قبولی دارند و هم نیاز اکثر کاربران با این میزان حافظه برطرف میشود.
اگر یک دوربین کامپکت دارید و هر چند وقت یکبار عکاسی میکنید، کارت حافظهی ۱۶ گیگابایتی هم کارتان را راه میاندازد. اما اگر یک دوربین حرفهای DSLR دارید و تمام عکسهایتان را در فرمت خام (RAW) ثبت میکنید، به کمتر از ۶۴ گیگابایت فکر نکنید. اگر میخواهید کارت حافظهای با ظرفیت بیشتر از ۶۴ گیگابایت بخرید، ابتدا چک کنید که آیا دستگاهتان میتواند از این مقدار ظرفیت پشتیبانی کند یا خیر. معمولا در دفترچهی راهنما یا جدول مشخصات محصولات به حداکثر ظرفیت حافظهی پشتیبانی شده اشاره میشود. بیش از این مقدار، نمیتوانید روی دستگاهتان حافظه نصب کنید.
اهمیت ظرفیت و سرعت
کارتهای حافظه کاربردهای زیادی در ابزارهای دیجیتال امروزی پیدا کردهاند و روز به روز بهتر و باکیفیتتر میشوند. کارتهای SD در ادامهی پیشرفت کارتهای MMC یا مالتیمدیا کارت معرفی شدند؛ باریکتر، سریعتر و با ظرفیت بیشتر. البته SD یک تفاوت دیگر هم دارد و آن نحوهی قرارگیری در شکاف کارت حافظه است. MMC در هر دو جهت وارد شکاف میشود ولیکن تنها در صورتی که جهت درست باشد کار میکند. اما SD تنها به یک شکل وارد شکاف میشود و احتمال اشتباه صفر است.
سرعت کارت حافظه
هنگام خرید کارت حافظه، علاوه بر توجه به ظرفیت باید به فاکتورهای دیگری هم دقت کرد. مسالهی مهمی به نام سرعت وجود دارد که تعیین میکند کارت حافظه با چه سرعتی میتواند دادهها را روی خود ذخیره یا جابجا کند. یعنی سرعت انتقال اطلاعات به کامپیوتر هم مهم است و باید به آن هم توجه داشت. اینجا است که مفاهیمی همچون سرعت نوشتن (Write) و خواندن (Read) مطرح میشوند. این دو عدد بر حسب واحد مگابایت بر ثانیه (MB/S) بیان میشوند و هر چقدر بیشتر باشند، به معنی سریعتر بودن کارت حافظه هستند. به عنوان مثال، اهمیت سرعت نوشتن بیشتر را زمانی درک میکنید که دوربینتان چند ده شات پیاپی را بدون وقفه ذخیره میکند و سرعت خواندن هم هنگام انتقال عکسها به کامپیوتر خود را نشان میدهد. برآیند قضیه این میشود که با انتخاب حافظهای سریعتر، در وقتتان صرفهجویی خواهید کرد.
افزایش حجم کافی نیست، سرعت انتقال هم باید بالا باشد!
سرعت مناسب هم بسیار مهم است، به خصوص در مورد فیلمبرداری با گوشیهایی که دوربین قدرتمند دارند و همچنین دوربینهای حرفهای که معمولاً از فیلمبرداری با رزولوشن 4K پشتیبانی میکنند. شاید در گذشته اهمیت سرعت کمتر بود اما حالا با افزایش رزولوشن عکسها و فیلمها، به سرعتهای بالاتر نیاز داریم. مثلاً اگر یک عکاس حرفهای باشید و از دوربینهای DSLR استفاده کنید، فرمت حجیم و فشردهنشدهی RAW برای عکاسی، اولین انتخاب شماست. قطعاً برای ذخیره کردن چنین عکسهای حجیمی به کارتهای سریعتر نیاز پیدا میکنید و دوست دارید تصاویر هر چه سریعتر ذخیره شوند. فیلمبرداری با رزولوشن بالا هم طبعاً به کارت سریع نیاز دارد.
کلاس
منظور از کلاس یک کارت خاص، حداقل سرعت نوشتن آن در هنگام ضبط ویدیو است.
مثلاً کلاس 2 یعنی کارتی که سرعت نوشتن ویدیوی در حال ضبط بیش از 2 مگابایت بر ثانیه است. دقت کنید که عبارت BitRate که شاید در تنظیمات کیفیت فیلمبرداری دوربین شما وجود داشته باشد، بر حسب بیت است و به عبارت سادهتر باید آن را بر عدد 8 تقسیم کنید. با یک مثال موضوع روشن میشود. اگر کیفیت فیلمبرداری در دوربین فیلمبرداری را 20 هزار کیلوبیت در ثانیه انتخاب کنید، باید سرعت نوشته شدن اطلاعات روی کارت حافظه حداقل 2500 کیلوبایت در ثانیه یا 2.5 مگابایت در ثانیه باشد و در این صورت باید کارت حافظهی کلاس 4 به بالا را انتخاب نمایید.
چهار کلاس سرعت وجود دارد، 2، 4، 6 و 10. کلاس 4 و 6 برای فیلمبرداری ویدیوهای اچدی مناسب هستند و کلاس 10 برای رزولوشن فولاچدی و همچنین عکاسی پشت سرهم و سریع با رزولوشن بالا، کاربرد دارد. کیفیت عملکرد یک کارت حافظه از روی سرعت خواندن و نوشتن آن ارزیابی میشود؛ اما کمتر سازندهای سرعت دقیق خواندن و نوشتن را در مورد محصولات خود ذکر میکند. آن اعدادی که اعلام میشوند هم اغلب قابل اعتماد نیستند و بیشتر جنبهی تبلیغاتی دارند. اما در عوض، اصطلاحات و نشانهایی روی کارت حک میشود تا بتوانید به حداقل سرعت محصول پی ببرید؛ عبارتهایی مثل Class 2 یا Class 10 که در لوگوی آن، عدد پایانی با یک دایره احاطه شدهاست. این اعداد مشخص میکنند حداقل سرعت نوشتن اطلاعات روی کارت حافظه چقدر است.
به عنوان مثال:
سرعت نوشتن روی کارت حافظهای از کلاس ۱۰ تحت هیچ شرایطی از ۱۰ مگابایت بر ثانیه کمتر نخواهد شد. مشخص است که هر چه کلاس یک کارت بالاتر باشد، سرعت نوشتن آن بیشتر و قیمتاش هم بالاتر است. اما همهی افراد به بالاترین کلاس نیاز ندارند. معمولا کسانی به کلاسهای بالاتر نیاز پیدا میکنند که میخواهند با کیفیت بالا (بالاتر از HD) فیلمبرداری کنند و در این شرایط، سرعت نوشتن کارت حافظه به فاکتوری بسیار مهم تبدیل خواهد شد. در مجموع باید بدانید که پنج کلاس اصلی برای کارتهای حافظه داریم که به ترتیب کلاس ۲، کلاس ۴، کلاس ۶، کلاس ۸ و کلاس ۱۰ را شامل میشوند. معمولا برای کاربران عادی، یک حافظه از کلاس ۴ یا ۶ مناسبترین انتخاب است.
UHS-I و UHS II سرعت نوشتن بسیار بالای 10 و 30 مگابایت در ثانیهای دارند.
دو کلاس دیگر با عبارت UHS یا Ultra High Speed bus به معنی باس سرعت بسیار بالا، تمیز داده میشود ولیکن هزینهی این کارتها بیشتر است و حرفهایها از آن استفاده میکنند. کلاس UHS 3 حداقل سرعت نوشتن 30 مگابایت در ثانیه دارد که برای فیلمبرداری با رزولوشن 4K و2K مناسب است و کلاس UHS 1 هم حداقل سرعت 10 مگابایت بر ثانیه هنگام نوشتن اطلاعات را تضمین میکند.
در استاندارد حداقل سرعت مشخص شده، نه بیشترین سرعت احتمالی کارت حافظه!
البته سرعت کارتهای حافظه با توجه به کلاسشان به طور دقیق مشخص نیست ولیکن حداقل سرعتی که استاندارد مشخص کرده را دارند. مثلاً دو کارت حافظهای که در تصویر میبینید، ممکن است به سرعت 45 یا 95 مگابایت بر ثانیه در هنگام خواندن اطلاعات دست یابند اما در حالت نوشتن اطلاعات سرعت کمتر از ارقام ذکر شده است. سرعت به نوع داده و نحوهی نوشته شدن آن وابسته است. فایلهای فشرده و کمحجم، کندتر از فایلهای معمولی و حجیم منتقل میشوند.
در مقاله کلاس در کارت حافظه مفهوم کلاس در مموری کارت ها را به تفصیل تشریح کرده ایم.
استاندارد UHS
کارتهای حافظهی SDHC و SDXC استاندارد دیگری به اسم UHS (مخفف Ultra High Speed) دارند که سرعت باس رابط بیشتری را ارائه میدهد. تا کنون سه شماره از این استاندارد ارائه شده است. UHS-I بیشترین فراوانی را در بازار کارت حافظه دارد و از آنجا که UHS-III بیش از حد جدید است، هنوز نمونهی قابل خریدی ندارد. به همین دلیل ما فقط در مورد دو شمارهی اول صحبت میکنیم.
در استاندارد UHS-I حداکثر سرعت قابل دستیابی به صورت اسمی ۱۰۴ مگابایت بر ثانیه است که با احتساب تلفات و پرتیها، میتوانید روی عددی بین ۸۰ تا ۹۵ مگابایت بر ثانیه حساب باز کنید. در استاندارد UHS-II حداکثر سرعت انتقال به ۳۱۲ مگابایت بر ثانیه رسیده است. این عدد هم در حالت اسمی است و در دنیای واقعی میتوان به حداکثر سرعت ۲۵۰ تا ۲۸۰ مگابایت بر ثانیه دست یافت. برای استفاده از کارتهایی که دارای فناوری UHS-II هستند، باید حتما دستگاهتان هم از این فناوری پشتیبانی کند. چرا که در UHS-II شاهد استفاده از یک ردیف پین اتصالی بیشتر نسبت به UHS-I هستیم. البته این فناوری از نسل قبلی خود پشتیبانی میکند و میتوانید از UHS-II روی UHS-I استفاده کنید؛ اما سرعتی که به آن دست پیدا میکنید، در حد UHS-I است.
برای استانداردهای UHS چند کلاس تعریف شدهاست که معادل کلاسهای معمولی (کلاس ۲ تا ۱۰) هستند و حداقلی از سرعت نوشتن را تضمین میکنند. این کلاسها با یک U انگلیسی نشان داده میشود و عددی هم درون انحنای U قرار میگیرد. در حال حاضر دو کلاس U1 و U3 را در اختیار داریم که با دیدن اولی میتوانید حداقل روی سرعت ۱۰ مگابایت بر ثانیه حساب باز کنید دومی، حداقل سرعت ۳۰ مگابایت بر ثانیه را تضمین میکند. مدل U3 به دلیل سرعت بالاتری که دارد، برای ضبط ویدئو در رزولوشن ۴K مناسب است.
روش دیگر بیان سرعت:
دوران CD به پایان رسیده ولیکن گاهی روی بستهبندی کارت های حافظه سرعت در تناسب با سرعت خواندن CD-ROM بیان میشود. منظور اعدادی مثل 200x است که روی برخی کارتهای حافظه دیده میشد. البته این موضوع بیشتر در محصولات قدیمی دیده میشد چرا که بیان سرعت بر حسب کلاس کارت، روش جدید و فراگیر است.
عبارت 200x به معنی 200 برابر بودن سرعت کارت حافظه نسبت به واحد سرعت CD-ROM است.
واحد سرعت CD-ROM تنها 150 کیلوبایت در ثانیه است. بنابراین کارت کلاس 4، با سرعت نوشتن 4 مگابایت بر ثانیهای خود، 26.6 برابر سریعتر است. لذا روی کارت عبارت 47X درج میشد. جدول زیر سایر سرعتها را بدین شکل بیان میکند:
در پایان این نکته را به خاطر بسپارید که کیفیت، سرعت و قیمت رم گوشی، مثلث رضایت از خرید کارت حافظه است! هنگام خرید حتما به این توجه داشته باشید که نیازتان دقیقا چیست و متناسب با آن خرید کنید.